24.12.2021
«Назар аударыңыздар! Қиын өмірлік жағдайдағы жасөспірімдер» — консультация для учителей, подготовленная мектеп психологы А.А. Исасиитованың мұғалімдер үшін дайындалған консультациясы. Мақсаты қиын өмірлік жағдайға тап болған жасөспірімдерге психологиялық-педагогикалық қолдау шарттарымен таныстыру. Аталған консультацияның міндеттері: қиын өмірлік жағдай және одан арылу тәсілдері туралы түсінік қалыптастыру; қиын өмірлік жағдайға тап болған жасөспірімдерді психологиялық-педагогикалық қолдау дағдыларын қалыптастыру; мұғалімдердің психологиялық-педагогикалық мәдениетін арттыру.
Психолог «қиын өмірлік жағдай» "қиын өмірлік жағдай"ұғымымен қалай түсіну керектігін түсіндіреді. Өмірлік қиын жағдай-бұл сыртқы әсерлер немесе ішкі өзгерістер нәтижесінде адамның өмірге бейімделуінің бұзылуы орын алатын жағдай. Ол өзінің негізгі өмірлік қажеттіліктерін өмірдің алдыңғы кезеңдерінде дамыған модельдер мен мінез-құлық тәсілдері арқылы қанағаттандыра алмайды (Н.Г. Осухова). Жасөспірім үшін қиын өмірлік жағдай — бұл қалыпты өмір сүре алмайтын және өзін түзете алмайтын жағдай. Асия Акылбековна қиын өмірлік жағдайдағы жасөспірімдерді ерте анықтау және есепке алу әдістеріне назар аударды:
- бақылау;
- әңгімелесу;
- тестілеу, сауалнама жүргізу;
- іскерлік ойындар.
Оның айтуынша, келесі ерекше белгілерге назар аудару керек:
- тұлғааралық қатынастардың бұзылуы, жалғыздыққа ұмтылу, негативизм;
- есірткі пен ішімдікке салыну, агрессиялық, мінез-құлықтағы өзгерістер;
- көңіл-күйдің төмендеуі, ойланушылық, оқуға, басқа да бұрын тартымды жұмыс түрлеріне қызығушылықтың жоғалуы;
- көбінесе, ұсақ-түйектен пайда болатын ашулану, ашуланшақтық және т. б. Жасөспірімге көмек көрсету үшін, келесі психологиялық-педагогикалық қолдау тәсілдері бар: оңаша әңгімелесу, кеңес беру, оқушының жақсы жақтарына назар аудару, оқушымен тең болу. Ұстаздың міндеті — жасөспірімді қолдау. Қолдаудың нақты кезеңдері: диагностикалық, іздестіру, шарттық, іс-әрекеттік, рефлексиялық. Консультация барысында қиын өмірлік жағдайдағы жасөспірімдермен жұмыс жасауда мұғалімдерге маңызды ұсыныстар жасалды.
Әңгімелесудің соңында жасалған қорытындысы: мұғалімнің жеке мысалы — кәмелетке толмағандармен жұмыс істеудің ең тиімді әдісі.
Әлемге оптимистік көзқараспен қарау және мұқият болу — бұл мұғалімнің жұмысындағы негізгі ұстанымы мен қозғаушы күші.
Оны есте сақтап, алға ұмтылу керек!